Reddi Miras veya Mirasın Reddi Nedir ?
“Reddi Miras” yani “Mirasın Reddi” bir mirasçının vefat eden veya hayattaki bir kişiden kendine kalacak maddi mirası kabul etmediğini kanun önünde beyan etmesidir, yani o kişinin vefati sonrasında kendine kalacak mirası almayacağını beyan ve kabul etmesidir. Bir mirasçının kendisine kalacak mirası kabul etme hakkı olduğu gibi reddetme hakkı da vardır ve Türk hukuğunda bu mevzuat çok güzel biçimde ele alınmıştır.
Mirasın reddedilmesi yalnızca mirasçının kendisi tarafından yapılabilmektedir. Yani mirası bırakan kişi mirası reddedemez, miras kalan kişi mirası reddedebilir. Miras bırakan kişi mirastan mahrum bırakmayı dileyebilir, yani mirasının kendi yasal mirasçılarından hangilerine ne oranda kalacağını tercih edebilir, bu mirasının kimlere nasıl pay edileceğini vasiyetname düzenleyerek yapabilir. Vasiyetnameler miras hukuğu normlarına uymak zorundadır ve mirasçıların vasiyetnamelere veya mal paylaşımına itiraz etmeleri sıkça görülür ve çok sayıda dava da açılmaktadır.
Miras hukuğu herkesi hayatının en az üç anında ilgilendiren bir konudur çünki hepimiz ölümlü olan canlılarız ve genelde bu anlardan ilk ikisi anne veya babamızın vefatı ve üçüncüsü de kendimizin vefatıdır. Bu sebeple mirasçılık , mirasçıların hakları , miras bırakanını hakları konusun önem verilmesi gereken bir konudur.
“Reddi Miras” yani “mirasın reddi” kişilerin kendi adlarına karar verebildikleri bir konudur yani kendine kalan mirası kabul edebilir veya kişi mirası reddedebilir. Miras tanımı kişinin sahibi olduğu maddi değeri olan herşeyi kapsamaktadır, yani vefat eden kişinin gayrımenkulleri yani ev işyeri arsa tarla gibi taşınmazları , menkulleri banka hesaplarındaki tutarlar , ziynet eşyaları gibi nakit veya nakit karşılığı belli olan alınan satılan emtiaları , borsadaki hisse senetleri motorlu araçlar, sosyal hakları ve kazanımları yani emekli maaşı, hayat sigortası vb hakların tamamıdır. Yani kişi vefat edince maddi değeri olan veya maddi değer sağlayan herşey mirasa dahildir.
Hatta akla bile gelmeyecek örnekler bile hukukta olabilmektedir, örneğin piyango bileti aldıktan sonra vefat eden kişinin milli piyango biletine ikramiye çıktığı ve kendisinin bu mirastan mahrum bırakıldığı iddası öne süren bir mirasçının dava açtığı bir durum bile yaşanmıştır ve mahkemeler tarafından adalet sağlanmıştır.
Birçok kişinin bazen gözden kaçırdığı bir konu da ticari işletmelerdir, bir kişi vefat edince sahibi veya ortağı olduğu ticari işletmeler de miras kalmaktadır. Bu sebeple mirasçılar vefat eden kişinin sahibi veya hissedarı oldukları şirketlerin de kendilerine miras kaldığının bilincinde olmalı ve buna göre kararlar almalıdır.
Reddi Miras yapılması neden gerekidir ?
Reddi Miras genellikle ve neredeyse her zaman vefat eden kişinin maddi borçlarının mirasçılara kaldığı veya kalacağının belli olduğu durumlarda yapılır. Yukarıda belirttiğimiz gibi vefat eden kişinin serveti yani maddi karşılığı olan her değeri mirasçılara pay edilirken , borçları da pay edilmektedir. Mirasçılar bu kararı verirken ilk yapılması gereken şey mahkeme tarafından tereke düzenlemesi başlamadan vefat eden kişinin serveti ve borçlarının maddi değerini karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesidir.
Tüm detaylara dikkat ederek kişinin serveti ve kişiye daha sonra miras kalabilecek miraslardan oluşacak zenginleşme ile kişinin borçları ve kişiye miras olarak kalabilecek borçlar karşılıklı olarak toplanır ve karlılaştırılır. Vefat edecek kişinin serveti ve kendisine kalacak miras toplamı , borçlarından ve vefat eden kişiye miras olarak intikal edebilecek borçlar toplamı karşılaştırılır. Miras kalması halinde edinilecek servet yani miras kalemlerinin toplam maddi değeri borçlardan yüksekse miras kabul edilmelidir, borçlar daha yüksekse miras reddedilmelidir.
Zaten reddi miras konusu düşünülüyor ise vefat eden kişinin gizli olmayan ve mirasçıların ödemek istemeyecekleri rahatsız edici boyutta olan borçları vardır ve reddi miras yapılarak bu borçların vefat eden kişi üzerinde kalması hukuken mümkündür.
Reddi Miras Nasıl Yapılır ?
Reddi miras yapılabilmesi için bir hukuk davası açılmaktadır, Bölge adliyesinde sulh hukuk mahkemesi varsa oraya yoksa hukuk mahkemesine şahsen mirasın reddi davası açılması gerekmektedir. Reddi Miras davası şahsen de açılabilir veya vekalet verilmiş bir avukat tarafından da açılabilir. Reddi Miras Mirasın Reddi davaları vefat eden kişinin ikametinin bağlı olduğu il ilçe veya bölge mahkemesine açılmalıdır, Örneğin istanbul şişli de yaşayan bir kişi vefat edince çağlayan adliyesi , pendikte biri vefat edince kartal adliyesi , floryada biri vefat edince bakırköy adliyesi sorumluluk bölgesinde olmaktadır. Adres ve sorumlu mahkeme tereddütünüz varsa muhtarlık kaymakamlık belediyeye danışabilir , polis veya jandarmaya danışabilir veya en yakın adliyeye giderek sorabilirsiniz.
Mirasçılar arasında çekişme veya menfaat çatışması durumu yoksa , reddi miras başvurusuna itiraz edeceği kesin olan kişiler yoksa çok basit bir dilekçe ile mirasçılar şahsen de başvurabilirler, son derece basit bir hukuki süreç vardır, ama hukuk bilgisi gerekli ve zorunludur. En azından dilekçe yazacak, kanunları okuyup anlayacak ve mahkeme yazışmaları geldiğinde okuyup anlayacak bilgi gerekli ve zorunludur.
Reddi Miras Davasının açılması için 3 ay süre vardır ve bu 3 ay süre murisin yani vefat eden kişinin ölüm gününden bir sonraki günden itibaren sayılmaktadır. Vefat eden kişinin yüksek borçları varsa reddi miras davası vakit kaybedilmeden açılmalıdır.
Reddi Miras davası mahkeme masrafı yatırılarak ve mahkeme kalemine yada başvuru savcılığına dilekçe ve kısa ifade sunularak yapılabilmektedir. Mahkeme masrafları yıllara göre değişkenlik göstersede bu yazıyı kaleme alındığı sırada 250 TL 300 TL mertebesinde bir rakam olarak mahkeme veznesinde nakit olarak tahsil edilmektedir. Dava sonuçlandığında dava masrafları dikkate alınarak bir kısmı iade de edilebilmektedir.
Kanunları okuyunca anlamakta zorluk çekiyorsanız , mahkeme kararı geldiğinde okuduğunuzda anlayamadığınız noktalar kalıyorsa , aklınızda herhangi bir tereddüt kalıyorsa veya mirasçılar yada yabancı kişiler tarafından reddi miras davanıza yada sonucuna bir itiraz gelme ihtimali varsa kesinlikle bir avukattan danışmanlık almanız ve davanızı bir avukatın takip etmesini sağlamanız önemli ve zorunludur. Avukatların vekalet ücretleri barolar tarafından belirlenen bir alt sınıra sahiptir , her avukat dava dosyasına duruşma sayılarına ve hukuki problemlere göre yani davanın zahmetine göre bir avukatlık ücreti belirleyebilirler, Avukatlık ücretleri genel usulde vekalet teslim edilirken nakit olarak yapılır.
Avukatınızı belirledikten sonra avukatınız ile dava öncesi bir görüşme yaparak mirası oluşturan kalemlerin tamamını ve borçların tamamını çok iyi araştırarak madde madde listeleyiniz, reddi miras davanıza itiraz edebilecek mirasçı veya 3. kişileri kurumları düşününüz ve avukatınız ile paylaşınız. Avukatınıza herşeyi gerçek ve doğru olarak anlatınız ve hiçbir bilgiyi gizlemeyiniz, Avukatınız sizin haklarınızı korumak için tüm detayları bilmek zorundadır ve hiçbir bilginizi aleyhinize kullanmaz, bu bilgilerin aleyhinize kullanılmaması veya aleyhinize sonuç doğurmaması için bilmesi esastır. Avukatlık vekalet metnini alınız , noterde vekaletname çıkartınız ve avukatlık ücretinin tutarını vekaleti avukatınıza teslim ederken ödeyiniz. Ayrıca reddi miras davası açmadan önce edevlet sisteminde kayıtlı ikamet adresinizin gerçek yaşadığınız adres olarak kayıtlı olmasını temin ediniz gerekirse güncelleyiniz, mahkemeler tüm yazılı tebligatları yaşama adresine yapmaktadır.
Ayrıca birçok kişinin farketmediği bir konu daha vardır, mirasçılık bir zincirdir, bir kişi mirası reddettiği sırada çocuğunun olması veya olmaması bile dava sürecinin çok farklı seyretmesi gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Evlatları olan bir kişi reddi miras yaptığı zaman miras kendisine kalmaz ama belirli hukuki şartlara göre çocuklarına kalır. Bu sebeple reddi miras davası açılırken kişi kendisi eşi ve çocuklarının da kendisine kalacak mirasın mirasçıları olduğunun bilincinde olması ve kendi çocuklarının da vefat eden kişinin mirasını reddetmesi gerekmektedir. Yani kişi vefat ettiğinde hayatta olan torunları da anne babaları reddi miras yaparsa mirasçılar arasına direk katılmaktadır ve burada işleyen hukuk çok basit bir hukuk değildir. Bu sebeple vefat eden kişinin alt soyunda bulunan kişilerin çocuklarıda üst soydan gelen miras sebebi ile mirasçı olabilmektedir. Reddi miras davalarında bu gözden kaçırılan hassas bir detaydır, sonraki hayatında torunlar da reddi miras yapabilirler tabiki ama yüksek borçlu kişilerin miras kalabilecek borçları ile alakalı vefat eden kişinin torunlarının da anne babaları vefat ettikleri durumda mirasçı olmaları durumları ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeple çocukları olan kişiler reddi miras davası açacakları zaman çocuklarının mirasçılık durumu ile ilgili iyi bir araştırma yapmalı ve hukuki danışmanlık almalıdır.
Ayrıca reddi miras davalarında 18 yaşından küçük çocuklar için vasileri yani velayet sahipleri başvuru yapmaktadır ve veli de vefat eden kişinin mirasçısı ise menfaat çatışması ve mirastan mahrum bırakılmanın önlenmesi maksadı ile velinin talebi mahkeme tarafından yeterli görülmemektedir, yani anne baba yani veli yada vasi hem mirasçı olup hem kendi adına mirası reddederken çocuklarının da reddi miras yapmasını talep ettiği durumda bir menfaat çatışması ve çocuğun menfaatinin engellenmesi niyetinden çocuğu korumak adına Mahkeme anne babanın veya vasinin çocuk adına reddi miras yapmasını engeller ve bir çok durumda torunların yani mirasçı çocuklarının reddi mirası durumlarında mahkemeler çocukların reddi miras davasında kayyum ataması yapar ve çocukların reddi miras kararını anne baba veli yada vasi değil kayyum kararı ile alınması gerekebilmektedir.
Bu durumlar gene çok detaylı hukuki analiz ve yorum gerektiren, avukat danışmanlığı gerektiren konulardır. Mahkemeye ve avukata danışılarak sağlıklı yürütülmesi gereken çok ciddi detayları olan konulardır. Lütfen hukuki bilginiz yeterli değilse hukuki danışmanlık veya avukatlık alınız.
Son olarak miras hukuğunda tanınan 3 aylık süre genellikle 1. derece yakınlara yani vefatı hemen öğrenecek kişiler için geçerlidir, aynı ikamet adresinde yaşayan ve eş çocuk seviyesinde yakınlığı olan mirasçılar vefatı hemen öğrenmiş olarak yorumlanır, daha alt soylarda kişinin vefat ettiği ve mirasçı olarak hukuken tanımlandığının kişiye bildirildiği zaman o kişiyi mirasçı yapar ve 3 aylık reddi miras süresi o zaman başlar. Birinci derece yakınlar yani vefatı hemen öğrenecek kişiler vefat anında mirasçı olurken , farklı bir şehirde tanımadığınız bir kişiden size kalacak miras ile alakalı sorumluluğunuz mirasçı olduğunuzu öğrendiğiniz an başlar. Fakat hukuken burada da önemli detaylar vardır, örneğin bir mirasçı gidip veraset ilamı çıkartırsa hukuken mirası kabul etmiş kabul edilir veya miras ile alakalı zerre kadar bile maddi bir menfaat alınırsa yine miras kabul edilmiş sayılır.
Ayrıca mirasçılar arasında yer alan ve vefatı yani mirasçı olduğunu bilecek kişi reddi miras yapmaz ise mirası kabul etmiş olur. Bu konuda intikal eden maddi değerler ve borçların tahlil edilerek vefatı sonucunda borç miras kalacak kişiler reddi miras yapmalıdır.
Bu konuda birde hukuğun mirasçıyı korumak adına getirdiği bir resen reddi miras işlemi vardır, hukuken belirgin şekilde borca batık olduğu belli olan ve ödeme acziyeti vefatından önce belirgin şekilde ortada olan kişinin mirasçıları mahkeme tarafından resen reddi miras yapılır yani kendileri başvurmasalar dahi mahkeme tarafından mirası reddetmiş kabul edilebilirler. Yalnız bu durumu şansa veya mahkemeye bırakmadan yüksek borçlu bir kişinin vefatı sözkonusu ile kesinlikle reddi miras işlemi yapınız ve hukuki danışmanlık almanız gerekli ise kesinlikle alınız.
Yukarıda yazdığımız tüm bilgiler lehinize olması için bilgilendirme aydınlatma amacı ile reddi miras hakkında temel bilglendirme metinleridir, hiçbir hukuki bağlayıcılığı yoktur ve hukuki bir danışmanlık veya yönlendirme değildir. Hukuki süreç ve sorumluluklarınız hakkında bilgilendirmeden ibarettir. Tüm hukuki sorumluluğun sizin tarafınızda olduğunu ve gerekirse hukuki danışmanlık almanız ve avukat tutmanız yerinde olacaktır. Bunun bilincinde hareket etmeniz menfaatinizedir, Tüm karar ve sorumluluk yalnızca size aittir.
Aşdağıdaki Reddi Miras Davası Dilekçe Örneği size açacağınız reddi miras mirasın reddi davası için yazmanız dilekçeye örnek olarak sunulmuştur, ister metin olarak alıp düzenleyerek, ister word yada pdf formatında indirmek için aşağıda yer alan linkleri kullanabilirsiniz. Muris vefat eden kişidir , isim soyisim tcno su verilmelidir. Davacı kısmına kendiniz ve reşit çocuklarınız için de dava açıyorsanız (Açıp açmamanız gerektiğini kesinlikle mahkemeye danışınız ve gerekiyorsa hukuki danışmanlık yada avukatlık hizmeti alınız) İsim soyisim ve Tc numaralarını yazınız. Çocuklarınız için parantez içinde velayeten bilgisi yazınız. Davacı adresi kısmına resmi ikamet adresinizi yazınız. Reddi miras davaları tek taraflı bir davadır , davada karşı taraf yoktur bu sebeple davalı bilgisinde hasımsız yazmanız yeterlidir. Açıklamalar kısmında isim yakınlık derecesi ve vefat tarihi , kendi ve çocuklarınızın ismi tarih ve ıslak imza kısımlarını unutmayınız. Şahsen bölge sulh hukuk veya yoksa hukuk mahkemesi kalemine giderek başvurunuzu 3 aylık yasal süre birmeden yapınız.
Reddi Miras Mirasın Reddi Davasında tüm sorumluluğun size ait olduğunu internetten yanlış hukuki bilgiler veriliyor olabileceğini tek doğru kaynağın kanun metinleri ve mahkemeler hukukçular avukatlar olduğunu , tüm sorumluluğun sizde olduğunu kesinlikle unutmayınız.
............................ SULH HUKUK MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE
MURİS : VEFAT EDEN KİŞİNİN ADI VE TC NUMARASI.
DAVACI : KENDİ ADINIZ TC NUMARANIZ.
ÇOCUKLARINIZIN ADLARI VE TC NUMRALARI
ÇOCUKLARIN ADLARININ YANINA VELAYETEN YAZINIZ.
DAVAYI AÇAN İÇİN ÖRNEK : AHMET YILDIRIM Tcno : 123456789
ÇOCUK İÇİN ÖRNEK : Mehmet YILDIRIM TcNo : 123456789 (Velayeten)
DAVACI ADRESİ : AÇIK İKAMET ADRESİ YAZINIZ.
DAVALI : Hasımsız
DAVA KONUSU : Mirasın reddinin tescili talebidir.
AÇIKLAMALAR:
1. Babam / Annem / VEFAT EDEN KİŞİNİN YAKINLIĞINI YAZINIZ ..... / ... / ......... tarihinde vefat etmiştir. Ben ve reşit olmayan çocuklarım yasal mirasçıları arasında yer almaktayız.
2. Babamın / Annemin / ................ borca batık durumda olması sebebi ile yasal süresi içerisinde mirasın reddine karar verilmesi ve bu kararın sicile tescilini talep etmek için işbu davayı açma zarureti hasıl olmuştur.
SONUÇ VE İSTEM:
Babamdan / Annemden / ....................... intikal eden mirası kendim ve çocuklarım ............................... ve .................................... adına reddediyorum. Davamın kabulü ile, yasal süresi içinde reddi miras istemimizin kabulünü ve mirasın reddinin ilgili sicile tescilini saygılarımla arz ve talep ederim. ...../....../...... <<TARİHİ YAZINIZ
Davacı
İsim Soyisim
İmza
Konuda bilgi alabilmek için aşağıdaki web sitelerini inceleyiniz :
- Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı Web sitesi Mahkemeler ile ilgili bilgilere ulaşmak için : https://www.adalet.gov.tr/
- Türkiye Barolar Birliği şehirlere göre baro ve avukatlara ulaşabilmek için : https://www.barobirlik.org.tr/
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi: Türk medeni kanunu , Miras Hukuğu ve Reddi Miras kavramı ile ilgili kanun ve mevzuatlara erişim : https://www.mevzuat.gov.tr/